Wat komt er in je op?

Beleving van Fabia Hooykaas

Onlangs gaf ik training aan een aantal groepen. Het was een interactieve training met veel oefeningen. Niets bijzonders en we konden terugkijken op een geslaagde training. Maar toch knaagde er iets aan mij. Eén oefening ging bij alle groepen anders. Wat ik zeker wist was dat het aan mij lag.

Nadat ik het allemaal eens op een rij gezet had, kwam ik tot de conclusie dat het ging om mijn woordgebruik en de verschillende associaties die de deelnemers erbij hadden. Die associaties gingen een geheel eigen leven leiden. De deelnemers met de meeste overtuigingskracht zorgden ervoor dat hun associatie de doorslag gaf en dus ging de oefening in verschillende groepen verschillende kanten op.

In onze communicatietraining vormt het communicatiemodel een kapstok. We gaan dan altijd dieper in op woordgebruik en interne ruis. Met de kennis die ik hierover heb, had ik natuurlijk beter moeten weten met het formuleren van de oefening. Heb inmiddels mijn leven gebeterd en de oefening aangepast.
 
Maar het bovenstaande is wel een opstapje naar wat ik regelmatig zie als ik bij verschillende bedrijven aan het werk ben. Managers en leidinggevenden hebben de neiging in jargon te spreken en dan bij voorkeur Engels jargon. Vaak denk ik waar gaat dit over en wat bedoelen ze precies.  En ik kan mij niet aan de indruk onttrekken dat dit ook voor de diverse medewerkers geldt. Want net als bij mijn oefening heeft iedereen eigen associaties.
 
Ga maar na, noem het woord stoel en vraag alle deelnemers de stoel te beschrijven die ze in gedachten hebben. Dat wordt een heel scala aan verschillende stoelen, van een luie zetel tot een harde houten keukenstoel. En dan is dit nog maar een stoel. Wil je een eenduidig beeld bereiken, waarmee het iedereen duidelijk is wat er wordt bedoeld en wat we makkelijk onthouden? Dan is het zaak een glashelder verhaal te vertellen. Een verhaal, in de vorm van een metafoor, dat beelden oproept die naverteld kunnen worden. De kans dat er interpretatieverschillen zijn, wordt kleiner.
 
Gebruik maken van een metafoor is een fijne tool voor managers of leidinggevenden. En verzin ze als vooral niet alleen. Brainstorm met je team of medewerkers en kom gezamenlijk tot een mooi verhaal. Een gedeeld verhaal is een krachtige motivatie om samen doelen te bereiken.