Besluiten nemen, dat doe je democratisch met Deep Democracy

Blik van Anneke Gros

Vorige week was ik naar een inspiratieworkshop Deep Democracy gegeven door Mensen in bedrijf. Deep Democracy is een werkwijze hoe je besluiten neemt waarin ook de stem van de minderheid wordt meegenomen. Toepasbaar in teams, in je werk en thuis.

Deep Democracy is in Zuid Afrika ontstaan na het opheffen van de apartheid. Het doel is:

• De minderheid een stem te geven.
  
• De besluitvorming verbeteren.
• Het meerderheidsbesluit verrijken doordat iedereen aangehaakt is.
• In de onderstroom duiken, dat wat niet gezegd is boven water te halen

Door het werken met de Roos van Leary weten we al hoe belangrijk het is dat mensen die bezwaren hebben zich gehoord voelen. Want worden mensen niet gehoord dan ontstaat weerstand. Bovendien gaat de wijsheid van de argumenten van die persoon verloren.
 
Een voorbeeld. Je wilt met wat vrienden naar de film. Een vriendin drukt een bepaalde filmkeuze door zonder de keuzes en argumenten van anderen te horen. Grote kans dat er onder of boven water tegenwerking komt met goedgeplaatste sarcastische grappen.
 
Groepsonbewuste of: visjes die haaien worden
In groepsdynamiek van vriendengroepen, gezinnen en teams gebeurt veel wat niet altijd zichtbaar is, het groepsonbewuste. De methode van Deep Democracy noemt dat onderhuidse sabotage: visjes onder water. En die visjes kunnen haaien worden als je niet oppast. Iemand heeft bijvoorbeeld al drie keer gezegd dat de vergadering niet goed loopt, maar is niet gehoord. De visjes kunnen uitgroeien tot een haai en een conflict. Het helpt al in een team om de visjes te benoemen. Medewerkers leren dat ze onderdeel zijn van het collectief.
 
Hoe eerder we de signalen herkennen, hoe beter. Bijvoorbeeld medewerkers kennen de feedbackregels wel, maar passen die niet toe. De vraag van het team is dan: “Waarom doen we het niet?”.
 
Deep democracy kent vijf stappen om tot besluitvorming te komen.
 
1. Verzamel alle invalshoeken.
2. Zoek actief naar afwijkende meningen.
3. Verspreid de afwijkende mening en ga stemmen.
4. Voeg minderheidswijsheid toe aan meerderheidsbesluit en stem opnieuw.
5. Duik in de onderstroom als je signalen van sabotage krijgt.
 
Wat je zelf ervaart in de groep wordt vaak ook door anderen ervaren maar niet gezegd. Deep Democracy helpt om iedereen in het besluit mee te nemen en rekening te houden met de bezwaren. Niemand heeft namelijk de waarheid in pacht. Deep Democracy is een uitnodiging om met elkaar in gesprek te gaan en tegenstellingen niet uit de weg te gaan.
 
Leestip: Deep Democracy van Jitske Kramer, de wijsheid van de minderheid
Videotip: Jitske Kramer over Deep Democracy